فرش ایران

شانه و تراکم فرش به چه معناست و فرش چند شانه خوب است؟

اگر تا به حال برای خرید فرش ماشینی اقدام کرده باشید حتماً اصطلاحاتی مانند شانه فرش یا تراکم فرش به گوشتان خورده است. در این‌جا به اختصار به توضیح آن می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم که فرش چند شانه خوب است؟ البته قبل از هر چیز باید متذکر شویم که مقدار بالای شانه و تراکم فرش الزاماً به‌معنای مرغوبیت فرش و دلیل انتخاب آن نیست و عوامل دیگری نیز ذر انتخاب فرش ماشینی تأثیرگذارند.

شانه فرش چیست؟

در دستگاه‌های بافندگی به‌طور معمول بخشی به نام شانه فرش وجود دارد که تار فرش از بین شانه رد می‌شود. در انواع فرش ماشینی منظور از شانه فرش همان تراکم عرضی فرش است که به تعداد ریشه یا گره رنگ در یک متر از عرض فرش ماشینی گفته می‌شود که به نام شانه فرش یا reeds نیز شناخته می‌شود. در واقع تراکم عرضی در قسمت گره‌هایی را که بافته شده‌اند، همان شانه فرش می‌گویند و واحد آن متر است و به‌راحتی محاسبه می‌شود. به‌طور مثال اگر می‌گوییم فرشی 1000 شانه است، یعنی در هر یک متر از عرض آن تعداد گره‌ها 1000 عدد است؛ بدین ترتیب با محاسبه گره‌های یک‌پنجم و یا یک‌دهم در یک متر می‌توانیم شانه فرش را اندازه‌گیری کنیم.

تراکم فرش چیست؟

همان‌طور که گفته شد شانه همان ریشه و گرهی است که در عرض فرش و در هر متر مربع آن وجود دارد. تراکم نیز به تعداد گره‌هایی گفته می‌شود که در طول فرش و در هر متر مربع واقع شده است. هر چه تراکم یک فرش بیشتر باشد در نتیجه فرش دوام بیشتری خواهد داشت و سفتی و استحکام آن نیز بیشتر می‌شود؛ اما بالاتربودن شانه فرش سبب می‌شود که بافت فرش ریزتر باشد که شباهت بیشتری را به فرش دستباف خواهد داشت و معمولاً به این نوع فرش‌ها فرش ماشینی دستباف‌گونه می‌گویند.

هرچه تعداد شانه فرش بیشتر باشد، ظریف‌تر و زیباتر است و هرچه تراکمش بیشتر باشد، محکم‌تر و جذاب‌تر است؛ پس بهترین تراکم فرش ماشینی می‌تواند بالاترین تراکم باشد اما این دلیل نمی‌شود که ارزش و ویژگی‌های سایر فرش‌های ماشینی با شانه‌ها و تراکم‌های پایین‌تر را ندید گرفت.